რო­დე­საც ძაღ­ლე­ბი პირ­ვე­ლად ხვდე­ბი­ან ერ­თმა­ნეთს, ყო­ველ­თვის არ­სე­ბობს და­პი­რის­პი­რე­ბის საფ­რთხე, თუმ­ცა, ჩვე­უ­ლებ­რივ, ასე არ ხდე­ბა . აღ­სა­ნიშ­ნა­ვი­ა, რომ ზო­გი­ერ­თი ძაღ­ლი ინ­სტინ­ქტუ­რად აგ­რე­სი­უ­ლი­ა, ამი­ტომ მუ­დამ მზად უნ­და იყოთ მოვ­ლე­ნა­თა სა­ში­ში გან­ვი­თა­რე­ბის­თვის.


დამორჩილება
ეს ძაღ­ლი ცდი­ლობს გა­და­ურ­ჩეს თავ­დამ­სხმელს და იღებს და­მორ­ჩი­ლე­ბის პო­ზას, რი­თაც მი­ა­ნიშ­ნებს, რომ საფ­რთხეს არა­ვის უქ­მნის.


ძაღ­ლი თავ­დას­ხმამ­დე გარ­კვე­ულ რი­ტუ­ალს ას­რუ­ლებს.

სი­ა­ვის დაცხ­რო­ბა
არ­სე­ბობს გად­მო­ცე­მე­ბი, თუ რა როლს ას­რუ­ლებ­დნენ წარ­სულ­ში ავი ძაღ­ლე­ბი. მათ იყე­ნებ­დნენ ბრძო­ლებ­ში და და­უნ­დო­ბელ მო­და­რა­ჯე­ე­ბად. უკ­ვე 100 წელ­ზე მე­ტი­ა, რაც ძაღ­ლე­ბის გა­მო­ფე­ნე­ბი ეწყ­ო­ბა და ყოველთვის იყო გარ­კვე­უ­ლი ჯი­შე­ბის აგ­რე­სი­ის დო­ნის შემ­ცი­რე­ბის მცდე­ლო­ბე­ბი. ზოგჯერ ეს საკ­მა­ოდ წარ­მა­ტე­ბით გან­ხორ­ცი­ელ­და, რა­საც ადას­ტუ­რებს ინ­გლი­სუ­რი ბულ­დო­გი. მი­სი წი­ნაპ­რე­ბი, XIX ს. გად­მო­ცე­მე­ბის თა­ნახ­მად, სა­შინ­ლად აგ­რე­სი­უ­ლი მებ­რძო­ლი ძაღ­ლე­ბი იყ­ვნენ, ახ­ლა კი ძალ­ზე თვი­ნი­ე­რე­ბი არი­ან რო­გორც ადა­მი­ა­ნე­ბის, ისე თა­ნა­მოძ­მე­ე­ბის მი­მართ. ძაღ­ლებ­ში, რომ­ლე­ბიც ში­ნა­ურ ცხო­ვე­ლე­ბად ჰყავთ, არა­აგ­რე­სი­ულ ხა­სი­ათს სულ უფ­რო დი­დი მნიშ­ვნე­ლო­ბა ენი­ჭე­ბა. მსოფ­ლი­ოს ზო­გი­ერთ ნა­წილ­ში ძაღ­ლებ­თან, გან­სა­კუთ­რე­ბით მა­წან­წა­ლებ­თან, შეხ­ვედ­რი­სას სა­ჭი­როა სიფ­რთხი­ლე _ შე­იძ­ლე­ბა და­ა­ვა­დე­ბუ­ლი იყვნენ ცო­ფით, რის გა­მოც უკი­დუ­რე­სად აგ­რე­სი­უ­ლე­ბი და სა­ხი­ფა­თო­ნი არი­ან.

ბრძო­ლის რი­ტუ­ა­ლი
ნამ­დვილ თავ­დას­ხმა­ზე გა­დას­ვლამ­დე ძაღ­ლე­ბი ატა­რე­ბენ თა­ვი­სე­ბურ რი­ტუ­ალს, რო­მე­ლიც ძა­ლი­ან სწრა­ფად სრულ­დე­ბა და ხშირ შემ­თხვე­ვა­ში დრო­უ­ლად მისი შემ­ჩნე­ვა ძნე­ლი­ა. მათ ზე­და ტუ­ჩი სულ უფ­რო მაღ­ლა ააქვთ და კბი­ლებს აჩე­ნენ, იმავ­დრო­უ­ლად ღრე­ნას უმა­ტე­ბენ – ამ ვი­ზუ­ა­ლური და ხმო­ვა­ნი გაფ­რთხი­ლე­ბით გა­მო­ხა­ტა­ვენ აგ­რე­სი­ულ გან­წყო­ბას. ამას ძაღ­ლი უფ­რო შე­სა­ში­ნებ­ლად აკე­თებს, ვიდ­რე ნამ­დვი­ლი თავ­დას­ხმის­თვის. თუ მო­წი­ნა­აღ­მდე­გე გა­იქ­ცე­ვა, აგ­რე­სი­აც გა­უქ­რე­ბა და მხო­ლოდ მოკ­ლე მან­ძილ­ზე თუ გა­მო­ე­დევ­ნე­ბა, თა­ნაც ფი­ზი­კურ ზი­ანს არ მი­აყ­ენებს – უბ­რა­ლოდ გაქ­ცე­ვის სა­შუ­ა­ლე­ბას მის­ცემს. მაგ­რამ თუ მე­ტო­ქემ ად­გი­ლი­დან ფე­ხი არ მო­იც­ვა­ლა, გა­ი­მარ­თე­ბა ორ­თაბ­რძო­ლა. და­ი­მახ­სოვ­რეთ, რომ ლეკ­ვე­ბი არ არი­ან აგ­რე­სი­უ­ლე­ბი. სო­ცი­ა­ლი­ზა­ცია და სწო­რი გაწ­ვრთნა, კას­ტრა­ცი­ას­თან ერ­თად კარ­გი წი­ნა პი­რო­ბაა სა­ი­მი­სოდ, რომ ძაღ­ლებ­მა ზრდას­რულ ასაკ­შიც შე­ი­ნარ­ჩუ­ნონ მშვი­დო­ბის­მოყ­ვა­რეო­ბა.

მე­სა­კუთ­რის აგ­რე­სია
მარ­თა­ლი­ა, დი­დი ძაღ­ლე­ბი ხში­რად ყვე­ლა­ზე აგ­რე­სი­უ­ლე­ბი ჰგო­ნი­ათ, მაგ­რამ მათ არც ფი­ნი­ე­ბი ჩა­მო­უ­ვარ­დე­ბი­ან, რად­გან გა­მე­ტე­ბით და მტკივ­ნე­უ­ლად იკ­ბი­ნე­ბი­ან. ბევ­რი ფი­ნია ნაკ­ლე­ბად ავ­ლენს ტე­რი­ტო­რი­ულ აგ­რე­სი­ას, თუმ­ცა იქ­ცე­ვა რო­გორც მე­სა­კუთ­რე. ეს ხში­რად და­კავ­ში­რე­ბუ­ლია საყ­ვა­რელ სა­თა­მა­შოს­თან _ არ უნ­და, სხვას და­უთ­მოს. მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი­ა, ლეკ­ვო­ბი­დან­ვე გაწ­ვრთნათ ცხო­ვე­ლი _ ბრძა­ნე­ბა­ზე და­აგ­დოს ნივ­თე­ბი და მშვი­დად მოგ­ცეთ პი­რის გახ­სნის ნე­ბა. ამით ზრდას­რულ ძაღ­ლთან ამ­გვა­რი სირ­თუ­ლე­ე­ბი აღარ შე­გექ­მნე­ბათ.

ცრუ მა­კე­ო­ბა
ეს ძალ­ზე სპე­ცი­ფი­კუ­რი მდგო­მა­რე­ო­ბა გვხვდე­ბა გა­უ­ნა­ყო­ფი­ე­რე­ბელ ძუ­ებ­ში უკა­ნას­კნე­ლი სის­ხლდე­ნი­დან და­ახ­ლო­ე­ბით რვა კვი­რის შემ­დეგ. ცრუ მა­კე­ო­ბა იწყ­ე­ბა ძუს ქცე­ვის შეც­ვლით: იგი მო­უს­ვე­ნა­რია და შე­სამ­ჩნე­ვად ეჩ­ვე­ვა ერთ რო­მე­ლი­მე სა­თა­მა­შოს, რო­მელ­საც თან და­ა­ტა­რებს. თუ შე­ეც­დე­ბით მის წარ­თმე­ვას, აშ­კა­რად გა­ავ­დე­ბა და შე­იძ­ლე­ბა გიკ­ბი­ნოთ კი­დეც. ჰორ­მო­ნული ცვლი­ლე­ბე­ბის გა­მო უვი­თარ­დე­ბა მა­კე­ო­ბის ნიშ­ნე­ბი, მა­გა­ლი­თად, უდიდ­დე­ბა სარ­ძე­ვე ჯირ­კვლე­ბი, ზოგ­ჯერ ეწყ­ე­ბა რძის გა­მო­ყო­ფაც. ლეკ­ვე­ბის არარ­სე­ბო­ბის გა­მო მას თა­ვი­სი დე­დობ­რი­ვი სიყ­ვა­რუ­ლი სა­თა­მა­შო­ზე გა­და­აქვს და ნე­ბის­მი­ერ ფა­სად იცავს.


რჩევა
ძაღ­ლე­ბი აგ­რე­სი­ას უფ­რო გარშემომყოფთა შე­სა­ში­ნებ­ლად ავ­ლე­ნენ, ვიდ­რე საჩხ­უბ­რად.

ფრთხილად!
ხვა­დის კას­ტრი­რე­ბა აგ­რე­სი­ის შე­სამ­ცი­რებ­ლად მი­ზან­შე­წო­ნი­ლია შე­და­რე­ბით ად­რე­ულ, რო­გორც წე­სი, 6-12 თვის ასაკ­ში.