მოსაუბრე ცხოველებს შორის პირველ ადგილს ფრინველები იკავებენ, კონკრეტულად კი თუთიყუშებს, ათასობით სიტყვის დამახსოვრება და წარმოთქმა შეუძლიათ. განსაკუთრებულ სახეობებს შეუძლიათ ასევე გააზრებულად წარმოთქვან შესწავლილი სიტყვები და გამართონ პრიმიტიული, მაგრამ მაინც დიალოგი.
ამის ნათელი მაგალითია თუთიყუში, სახელად ნკიზი, რომელიც პირდაპირ ეთერში წამყვანთან აქტიურ დიალოგში ჩაება და ცდილობდა ეხუმრა კიდეც. ტელეკომპანია "BBC"-ზე, ამ თუთიყუშზე დოკუმენტური ფილმი არა ერთხელ გაშუქდა.
აღსანიშნავია, რომ
ყვავი
გაირკვა, რომ თუთიყუშების გარდა, საუბრის სწავლა შეუძლიათ ყვავებსაც. რაც უფრო ადრე დაიწყებთ მისთვის ენის შესწავლას, დადებითი შედეგის მიღების მით მეტი შანსი გაქვთ.
შიმპანზე
შიმპანზე საკმაოდ ჭკვიანი და განვითარებული ცხოველია. თუმცა, მათი სასაუბრო აპარატი ადამიანური სიტყვების წარმოსათქმელად არც ისეთი განვითარებულია. შესაძლებელია, შიმპანზემ ჟესტების ენა შეისწავლოს, რაც, თავის მხრივ, მათ გონიერებაზე მეტყველებს.
ერთ-ერთი ნათელი მაგალითი გახლავთ შიმპანზე, სახელად ვიკი, რომელიც აღმზრდელებმა საკუთარი ქალიშვილივით აღზარდეს. მიუხედავად იმისა, რომ ვიკის მხოლოდ ორი სიტყვის - „დედა“ და „მამა“ წარმოთქმა შეეძლო, ის თავისუფლად ახერხებდა კონტაქტს ჟესტების ენით, ასევე შეეძლო ხატვა, იყენებდა დანა-ჩანგალსა და კბილის ჯაგრისს.
სპილო
მეცნიერებას ახსოვს რამდენიმე სპილოც, რომლებმაც გარკვეული რაოდენობის სიტყვა, ადამიანების ენაზე წარმოთქვეს. ამისთვის ისინი იყენებდნენ ხორთუმის წვერს, რომლითაც პირს აწვებოდნენ.
დელფინი
მეცნიერებმა გაარკვიეს, რომ დელფინებს შესანიშნავად ესმით ადამიანების ენის და გარკვეული სიტყვების წარმოთქმაც შეუძლიათ.
კატა
რამდენიმე სიტყვის წარმოთქმა შეუძლიათ კატებსაც. მაგ: კატა მესიმ, აზერბაიჯანიდან, რამდენიმე ათეული სიტყვა იცის.
ძაღლი
„მოლაპარაკე“ ძაღლების არა ერთი მაგალითია ცნობილი, თუმცა, მათი ლექსიკონი მხოლოდ სამიოდე მარტივი სიტყვით შემოიფარგლება.
მიუხედავად იმისა, რომ ყველა ცხოველს არ შეუძლია ადამიანის მსგავსად საუბარი, ისინი ჩვენთან ცხოველური ენით ურთიერთობენ. შესაძლოა, მათ უკვე დიდი ხანია სურთ და ცდილობენ რაიმე გვითხრან. მათი ენა მარტივად გასაგებია, თუ ცოტაოდენ მოთმინებასა და სურვილს გამოვიჩენთ. მაშინ კი, ალბათ, ძალიან ბევრ მნიშვნელოვან და საჭირო ინფორმაციას გავიგებთ, რაც ჯერჯერობით საიდუმლოდ ინახება.